Miejsce dla osób
odwiedzających
Kraków

Kraków Estreicherów – rodzina wizytówką miasta

27 lutego 2018

Rodzina Estreicherów znana jest przede wszystkim ze znacznego wkładu w rozwój kulturalny Krakowa. Kolejne pokolenia inteligenckie z wielkim zaangażowaniem przyczyniały się do popularyzacji nauki, ochrony dzieł sztuki i działalności na rzecz miasta. Wycieczka śladami Estreicherów to wspaniała lekcja historii dla każdego mieszkańca regionu i kraju!

Dziadek – Karol Estreicher (1827-1908): propagowanie historii sztuki

Podróż poświęconą Estreicherom warto rozpocząć od Biblioteki Jagiellońskiej. Znajdziemy tu pokaźny zbiór publikacji naukowych autorstwa wybitnego historyka literatury i teatru Karola Estreichera, charakteryzujący ówczesne trendy w polskiej sztuce. Badacz stworzył biografie takich postaci jak Adam Mickiewicz, Aleksander Fredro czy Ignacy Kraszewski. Najwybitniejszym dziełem Estreichera jest rozpoczęta w 1872 roku Bibliografia Polska – katalog wszystkich istniejących publikacji polskich i o Polsce. Prace nad dziełem były kontynuowane przez dwa kolejne pokolenia.

Karol Estreicher /fot. Wikimedia

Karol Estreicher pełnił również funkcję dyrektora obiektu bibliotecznego, wnosząc wielki wkład w jego dynamiczny rozwój. Trzykrotnie poszerzył księgozbiór, wprowadzając działy czasopism, muzyki czy grafiki ulotnej. Przyczynił się do rozbudowania formularza inwentarzowego o szeregowanie alfabetyczne, podział na grupy naukowe, odsyłacze przedmiotowe, adres wydawniczy czy objętość – czym zasłużył sobie na miano ojca polskiej bibliografii. Jest również pomysłodawcą Akademii Umiejętności, grupującej elitę naukową regionu.

Wuj – Tadeusz Estreicher (1871-1952): popularyzacja nauki

Badacz wniósł wielki wkład w rozwój chemii i nauk pokrewnych. Jednym z jego najwybitniejszych osiągnięć było wyznaczenie temperatury wrzenia i topnienia chlorowodoru, konstrukcja służąca skraplaniu wodoru oraz przekład na język polski wielu naukowych pojęć z zakresu chemii i farmacji. Po zakończeniu II Wojny Światowej Tadeusz Estreicher wykładał w Krakowie chemię, chemię malarską oraz zreorganizował Wydział Farmaceutyczny UJ, czyniąc z niego funkcjonującą po dzień dzisiejszy samodzielną jednostkę.

Ojciec – Stanisław Estreicher (1869 – 1939): badania nad źródłami prawodawstwa

Interesował się przede wszystkim historią prawa i sztuką. Nawiązał znajomości z Henrykiem Sienkiewiczem, Stanisławem Wyspiańskim czy Józefem Mehofferem. Wykładał prawodawstwo na UJ. Wśród jego licznych prac znalazły się tłumaczenia (z niemieckiego m.in. Goethe), bibliografie i edytorstwo. Badał zależności pomiędzy prawem polskim a niemieckim, a także prawodawstwo Bliskiego Wschodu. Zajmował się historią i lokalizacją miasta Kraków. Otrzymał mieszkanie na terenie Collegium Maius UJ, gdzie obecnie znajduje się poświęcony rodzinie Zaułek Estreichera. Możemy zobaczyć tam wykonane z kamienia popiersia członków rodu.

Zaułek Estreicherów w Collegium Maius /fot. rmg.maius.uj.edu.pl

Syn – Karol Estreicher (1906-1984): działalność na rzecz ochrony dóbr miasta

Historyk sztuki, który działał we współpracy z rządami na obczyźnie przy katalogowaniu oraz późniejszym odzyskiwaniu wielu skradzionych w trakcie okupacji dzieł sztuki. Informacje – wydawane w postaci obszernych publikacji – trafiały następnie do aliantów, którzy wspierali polskie jednostki w rewindykacji dzieł. W ten sposób odzyskano łącznie 26 wagonów dóbr kultury, m.in. zlokalizowany w Kościele Mariackim Ołtarz Wita Stwosza czy wystawioną w Muzeum Narodowym w Krakowie Damę z Gronostajem, autorstwa Leonarda da Vinci. Pełnił również rolę dyrektora Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ołtarz Wita Stwosza – jedno z najważniejszych dzieł odzyskanych przez Estreichera /fot. Wikimedia

Śladami Estreicherów

Aby bliżej zapoznać się z historią tego niezwykłego rodu, warto zajrzeć również do Muzeum Rodu Estreicherów, Strat Kultury i Rewindykacji, zlokalizowanego w ich rodzinnej willi przy ulicy Sarnie Uroczysko 15. Rodzinę upamiętnia także niedaleka ulica Estreicherów, podobnie jak muzeum zlokalizowana na Woli Justowskiej. Warto zaplanować dodatkowo wizytę na Cmentarzu Rakowickim, gdzie znajduje się rodzinna kwatera klanu.

Szukaj

projekt i wykonanie:
strony www Kraków