Dama spod pędzla Leonarda. Historia najsłynniejszego krakowskiego obrazu
24 lipca 2023
Leonardo da Vinci to jeden z najsłynniejszych włoskich renesansowych artystów. Każdy zna jego najwspanialsze dzieła, takie jak Mona Lisa czy Ostatnia Wieczerza. Do znanych obrazów należy także dołączyć Damę z gronostajem (łasiczką).
W tym artykule opowiemy Ci historię tego obrazu oraz co łączy go z miastem królów polskich, czyli Krakowem. Czytaj dalej!
Kim była przedstawiona na obrazie Dama?
Jest to Cecylia Gallerani, która była kochanką księcia Ludovica Sforzy, zwanego Moro. Była to bardzo młoda arystokratka – piękna, inteligentna i wykształcona. Tworzyła poezję i biegle mówiła po łacinie oraz władała starożytną greką.
Leonardo da Vinci przybył do Mediolanu na prośbę Moro, który zlecił mu namalowanie portretu Cecylii.
Dama z łasiczką czy gronostajem? Odwieczna debata
Obraz ten można znaleźć pod różnymi nazwami. Wszystko przez zwierzę, z którym przedstawiona jest Dama. Przez bardzo długi czas dzieło sztuki nazywano Dama z łasiczką. Jednak w końcu przyjęto wersję Damy z gronostajem. Gronostaj jest bardzo podobny do łasicy i bardzo łatwo go pomylić z tym drugim zwierzęciem.
Zwiedź nie tylko miejsce z Damą z gronostajem, ale także inne krakowskie muzea. Zostań w mieście Kraka na dłużej, a na nocleg wybierz Hotel Best Western Kraków – https://www.bwkrakow.pl/.
Losy obrazu – z Mediolanu do Krakowa
Nie są dokładnie znane losy obrazu wybitnego artysty Leonarda Da Vinci. Przyjmuje się, że namalowane przez niego dzieło w 1489 roku znajdowało się w posiadaniu Cecylii Gallerani, aż do jej śmieci. Kolejne losy nie są znane. Dopiero jego historia rozjaśnia się około 1778 roku, kiedy to książę Adam Jerzy z Czartoryskich zakupił go z Włoch dla swojej matki. Tworzyła ona właśnie na terenie Polski pierwsze muzeum na Puławach – obraz był idealny dodatkiem do całej kolekcji.
Potem historia obrazu się trochę komplikuje, ponieważ przez wojny musiał być chroniony i przewożony w różne miejsca:
- Postawie listopadowe – Pałac w Sieniawie – zamurowany w jednej z komnat na 8 lat, aby nie został skradziony.
- Od roku 1840 przed 30 lat znajdował się w emigracyjnej siedzicie Czartoryskich, w paryskim Hotelu Lambert.
- Po tym okresie obrazu powrócił do Polski, a dokładnie do Krakowa wraz z innymi zbiorami Czartoryskich.
- Dopiero podczas I wojny światowej potwierdzono oryginalność obrazu i umieszczono go w drezdeńskiej Gemaldegalerie.
- Obraz znowu powrócił do Krakowa w 1920 roku.
- II wojna światowa to okres, w którym wszelkie dzieła sztuki były kradzione. Stało się tak także z Damą z gronostajem. Został on ukryty w pałacu w Sieniawie, ale okupanci odnaleźli kryjówkę i wywieźli do Berlina.
- Dama z gronostajem wróciła do polskiej kolekcji dzieł sztuki dopiero po zakończeniu II wojny światowej z Monachium.
Od 2012 roku dzieło Leonarda da Vinci można było podziwiać na Wawelu. W 2016 roku cała kolekcja obrazów łącznie z Damą z gronostajem została sprzedana przez Funkcję Książąt Czartoryskich Skarbowi Państwa. W 2017 roku obraz został przeniesiony do Gmachu Głównego Muzeum Narodowego w Krakowie. Od grudnia 2019 roku można podziwiać go w Muzeum Książąt Czartoryskich.
Nie każdy wie, że takie dzieło sztuki wielkiego artysty jest w posiadaniu Polski. Nie trzeba wybierać się za granicę, aby obejrzeć jeden z najbardziej popularnych obrazów. Jeśli kiedyś będziesz w Krakowie, koniecznie odwiedź Muzeum Książąt Czartoryskich blisko Rynku Głównego i zobacz go na własne oczy!
